Γράμμα από την Κύπρο. Ιστορίες της νιότης ...από τη Βέροια. Η πρώτη επίσκεψη στο πεδίο βολής του Προφήτη Ηλία

Του Αναστάσιου Μπαλτζίδη

(Προφήτης Ηλίας - φωτογραφία από το Βεροιώτη)

Ο Τριπόταμος

     Εκείνο το πρωινό, έμεινα χωρίς επιτήρηση στο σπίτι... ελεύθερος από κάθε μορφή γονικής καθοδήγησης. Ο διάβολος το κατάλαβε και άρχισε τις προκλήσεις του...

Γράμμα από το Αγρίνιο. Ο Καράς και τα πράματα (το δάκρυ τ’ αλόγου)

Του Γιώργου Παληγεώργου

(Φωτογραφία από το ιστολόγιο "Χρονολόγιο FB" τροποποιημένη)

     Ήτανε τ’ αψηλότερο απ’ τα πράματα κι όλοι το θάμαζαν κι οι δικοί και το συγγενολόϊ κι οι γειτόνοι κι ο πάσα ένας που τ’ απάνταε στη στράτα, στο καματίκι του χωραφιού, στη βοσκή, στα κορίτια του πηγαδιού ή στη λούτσα άμα ποτίζονταν. Πράματα τότες στο χωριό έλεγαν πάσα ζωντανό, εξόν απ’ τις κότες, τα γατιά και τα σκυλιά. Πράματα έλεγαν τα γιδοπρόβατα και τα γουρούνια, πράματα έλεγαν και τα γομάρια (γαϊδούρια) και τ’ αλογομούλαρα και τα γελάδια. Τα γιδοπρόβατα και τα γουρούνια τα ξεχώριζαν και τ’ ονομάτιζαν λιανά πράματα και τα επίλοιπα χοντρά πράματα… Κι άμα ρώταγαν, “πώς πάν’ τα πράματα;” για το πώς είναι τα ζωντανά ήταν η γνοιάση τους.

Γράμμα από τη Βέροια. Ιστορίες από την Κίσσαμο. Πσιπσής

Του Ανδρέα Μαρολαχάκη

(Πίνοντας με τον Πσιπσή)

     Μερικά πράγματα είναι αδύνατο να τα ξεχάσεις. Μπορεί να τα έχεις «θάψει», σε μια άκρη του μυαλού σου και να νομίζεις ότι βρίσκονται εκεί, αδρανοποιημένα, χωρίς όμως αυτά να έχουν διαγραφεί ποτέ, απ’ τη μνήμη σου. Μόλις σου δοθεί το κατάλληλο ερέθισμα, ξεχύνονται σαν ορμητικό ποτάμι, με μιαν ανεξάντλητη ροή, που τελικά νομίζεις ότι τα ξαναζείς. Νόμιζα πως τον ξέχασα, πουθενά στο μυαλό μου, δεν υπήρχε, αναφορά της ύπαρξής του. Για χρόνια ολόκληρα, τίποτα δεν σηματοδοτούσε, ότι κάποτε ήμασταν φίλοι, ότι είχαμε συνυπάρξει στα χρόνια της εφηβείας μας. Είχα φτάσει στο σημείο, να πιστεύω, πως δεν είχε υπάρξει ποτέ, σαν ο κύκλος της ζωής του ποτέ να μην άγγιξε, ούτε στο ελάχιστο, κάτι απ’ τη ζωή μου. Λάθος! Μεγάλο λάθος αυτή η άποψη! Στην ουσία οι ζωές μας, θυμίζουν την εικόνα δυο τεμνόμενων διαγραμμάτων Venn, με κοινό σύνολο τα χρόνια της εφηβείας μας.

Γράμμα από τη Βέροια. Ιστορίες από την Κίσσαμο. Κρητικό γλέντι στα Χαιρεθιανά

Του Ανδρέα Μαρολαχάκη

     «Τίποτα δεν μπορεί να συγκριθεί μ’ ένα κρητικό γλέντι», μου έλεγε πολλές φορές ο φίλος μου ο Γιάννης. Αυτή τη φράση την επαναλάμβανε, με κάθε ευκαιρία, και προσπαθούσε να μου εξηγήσει, σε θεωρητική βάση, όλες τις πιθανές περιπτώσεις, που θα συναντούσε κάποιος σε μια τέτοια διασκέδαση. Εγώ τον άκουγα υπομονετικά χωρίς καμιά διάθεση να του φέρω έστω και την παραμικρή αντίρρηση. Σίγουρα δεν συμφωνούσα με τα λεγόμενά του, γιατί είχαμε τελείως διαφορετικές απόψεις, πάνω στο θέμα της διασκέδασης. Μου φαινόταν τελείως αδιανόητο, ότι θα μπορούσα να διασκεδάσω, τρώγοντας απίστευτες ποσότητες φαγητού, με μια τεράστια ποικιλία λιπαρών και πίνοντας αλκοόλ, χωρίς κανένα μέτρο, ενώ η κρητική μουσική θα ήταν το κύριο άκουσμά μας.

     Εκείνη την εποχή, η διατροφή μου ήταν μάλλον λιτή και προσεγμένη, εξ αιτίας των αθλητικών μου δραστηριοτήτων. Εξ άλλου, η παραμονή μου στο οικοτροφείο, με είχε κάνει λιτοδίαιτο και ελάχιστα ενδιαφερόμουν, για ποικιλία εδεσμάτων και ποτών. Τα ποτά ήταν κάτι που πάντα απεχθανόμουν. Έτσι, με απωθούσε η σκέψη, ότι θα υπήρχε κρασοκατάνυξη.

Γράμμα από τη Βέροια. Ιστορίες από την Κίσσαμο. Η πρώτη επαφή

Του Ανδρέα Μαρολαχάκη

     Πάντα μου άρεσαν τα ταξίδια. Ποτέ δεν έχανα την ευκαιρία, να συμμετάσχω με άλλους, σ’ ένα ταξίδι ή ακόμη και να το πραγματοποιήσω μόνος μου. Μόλις το αποφάσιζα, πρώτη μου δουλειά ήταν, να ενημερωθώ από φίλους ή γνωστούς, για τον τόπο του προορισμού. Πολλές φορές, κατέφευγα σε ταξιδιωτικούς οδηγούς, για επί πλέον πληροφορίες, για όλα τα σημαντικά κι ασήμαντα, που πιθανόν αφορούσαν, την περιοχή που θα επισκεπτόμουν. Έτσι ήμουν ενήμερος, για τη γεωγραφία, τη μορφολογία, την ιστορία ακόμη και τη μυθολογία της περιοχής. Ήξερα εκ των προτέρων, τα μνημεία κι ό,τι άλλο αξιοσημείωτο, θα έπρεπε να επισκεφτώ. Σ’ αυτές τις εξορμήσεις μου, δεν παρέλειπα να θαυμάζω τις φυσικές ομορφιές και τα ιδιαίτερα τοπία, που πιθανώς συναντούσα. Μ’ αυτόν τον τρόπο, δεν έχανα χρόνο σε αναζητήσεις, αλλά πήγαινα κατευθείαν, στους χώρους, που θα έπρεπε να δω. Σε περίπτωση που είχα, στη περιοχή του προορισμού, συγγενείς ή οικογενειακούς φίλους, φρόντιζα να μάθω, τους βαθμούς συγγενείας και φιλικών σχέσεων, με τους ανθρώπους που θα συναντούσα.

     Ένα ταξίδι που θα έκανα, στην αρχή της εφηβείας μου, στην Κρήτη, με άφηνε παγερά αδιάφορο και το αντιμετώπιζα, μάλλον μ’ εχθρική διάθεση. Για αυτό δεν φρόντισα να μάθω, το παραμικρό για τον τόπο, που τελικά θα πήγαινα και θα έμενα για ένα χρόνο. Αυτό ήταν, γιατί είχε αποφασιστεί απ’ τους γονείς μου, χωρίς τη δική μου συναίνεση ή για την ακρίβεια, έγινε με τη δική μου ανοχή. Στο σχολείο στη Βέροια, ήμουν μαθητής πάνω του μετρίου, ίσως θα μπορούσα να πω και καλός, αν και δε μου άρεσε ιδιαίτερα, να διαβάζω τα μαθήματά μου. Τότε ήταν που με μερικούς φίλους, αποφασίσαμε να φτιάξουμε, ένα μουσικό συγκρότημα, με το οποίο θα παίζαμε, ποπ μουσική. Αυτό στην αρχή ξεκίνησε, δειλά σαν ένα χόμπι, έτσι για να κάνουμε το κέφι μας, αλλά όσο περνούσε ο καιρός, αφιερώναμε, όλο και πιο πολύ χρόνο, στα μουσικά μας «θέλω», κλέβοντας χρόνο απ’ τα μαθήματά μας.

Γράμμα από τη Βέροια. Πώς γεννήθηκε το "Στείλε μου Γράμμα..."

Του Παντελή Γουλάρα

     Κατά τη διάρκεια της ζωή ενός ανθρώπου, συμβαίνουν πολλές και διάφορες ανατροπές, που τον αναγκάζουν συχνά ν' αλλάξει ρότα. Τις περισσότερες φορές, τις ανατροπές αυτές, τις αισθανόμαστε, από την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Το τέλος των σπουδών, μια καινούργια δουλειά, η απώλεια της δουλειάς και η ανεργία, ένας γάμος, η γέννηση ενός παιδιού, ένα διαζύγιο, μία μετακόμιση, η συνταξιοδότηση, όλα αυτά συνιστούν ανατροπές, που βιώνονται διαφορετικά από τον καθένα μας. Τα τελευταία χρόνια, προστέθηκε στη χώρα μας και μια ακόμα αιτία ανατροπών, που για πολλά χρόνια είχε εξαφανιστεί από μπροστά μας και επανεμφανίστηκε με την οικονομική κρίση. Η μετανάστευση.

     Διαφορετικός, είναι και ο τρόπος, που ο κάθε άνθρωπος αντιδρά ή απορροφά της ανατροπές. Σε νεαρή ηλικία παραδείγματος χάριν, η αντιμετώπιση των ανατροπών, θεωρείται πιο εύκολη. Είναι δεδομένο ότι, όταν κάποιος είναι νέος, περιμένει αυτές τις ανατροπές και τις μετασχηματίζει, συνήθως με θετικό τρόπο. Αντίθετα, όσο περνούν τα χρόνια, τόσο πιο δύσκολο είναι κανείς να τις αντιμετωπίσει. Η εμπειρία βέβαια, αποτελεί έναν καλό βοηθό, αλλά από μόνη της δεν φτάνει. Είναι τότε ακριβώς που ο άνθρωπος, αρχίζει να κάνει απολογισμούς, να μετρά τα χρόνια που πέρασαν, όχι αριθμητικά, αλλά ως πράξη και δημιουργία. Να αναλογίζεται μια ολόκληρη πορεία, με αρχή, μέση και τέλος. Να αναθυμάται πώς ξεκίνησε, τι θα ήθελε να κάνει στη ζωή του και τι πραγματικά έκανε. Η ζωή γενικά, είναι μια αλληλουχία επιλογών που κάναμε, και χιλιάδων ή και εκατομμυρίων άλλων επιλογών που απορρίψαμε. Οδηγηθήκαμε εκεί που επιδώκαμε όταν ξεκινήσαμε να κάνουμε τις επιλογές μας; Ή τελικά “εμείς γι' αλλού κινήσαμε γι' αλλού κι αλλού η ζωή μας πάει” όπως λέει και το γνωστό τραγούδι;

Γράμμα από τη Βέροια. Κοζάνη - Βέροια, ένα βουνό δρόμος

Της Ανατολής Μελίδου

     Πολύμυλος... ανάβαση... Οι στροφές, αχ αυτές οι στροφές... το στομαχάκι μου ανακατευόταν πάντα, αλλά έκανα υπομονή... μέτραγα μέσα μου... Ζωοδόχος Πηγή, Παναγία Σουμελά, Γρα-Γρου στην Καστανιά... ανάσες, φτάνουμε... Σε λίγο οι Γεωργιανοί... Ουφ λίγο ακόμη... τα μήλα μικρά, δεν κοκίνισαν ακόμη... Σαν να μπήκε λίγο αεράκι στο λεωφορείο με το άρωμά τους... Μπα ιδέα μου θα ήταν... Οι πέστροφες στο βάθος δεξιά... φτάνουμε ομως... δυο τρείς στροφές ακόμη... Το ροζ σπιτάκι με το μόνιμα αναμμένο φως... η τελευταία μεγάλη στροφή... οι Φλαμουριές... ευθεία τώρα... ανάσα... το στρατόπεδο... να προλάβω να δω τα παγώνια... φτάσαμε, φτάσαμε!!! Το γελαστό πρόσωπο του παππού... "Ήρθες πάλι"; και μ'αρπαζε στην αγκαλιά του...

------------------

     Κάπως έτσι ζούσα κάθε φορά την διαδρομή Κοζάνη-Βέροια... Μια διαδρομή που όπως είπα και πριν, είχα την τύχη από πολύ μικρή να την κάνω πολύ συχνά... Οι παππούδες στην Βέροια, οι γονείς στην Κοζάνη...

     Στην Βέροια ερχόμουν πολύ συχνά... εδώ εχω περάσει τα περισσότερα καλοκαίρια μου μικρή... και αργότερα ερχόμουν... μέχρι που ζούσαν οι παπούδες...

Γράμμα από τη Βέροια. Έτσι άρχισα να γράφω.

Της Άρτεμης Καλογήρου

     Μετά από 35 χρόνια συνεχόμενης ενασχόλησης με την αρχιτεκτονική, είχα επιτέλους ελεύθερο χρόνο για να σερφάρω στο internet και να απολαμβάνω τις αναρτήσεις γνωστών και φίλων. Έτσι διάβασα τα γράμματα των συμμαθητών μου.

     Αρχικά έμεινα έκπληκτη και αναρωτήθηκα: “εγώ γιατί διέγραψα από την μνήμη μου, όλες αυτές τις αναμνήσεις;” Άνοιξα κι εγώ ένα παράθυρο στο κοινό παρελθόν μας και απολάμβανα, την νοσταλγία του Παντελή, για την Βέροια που άφησε, αλλά και για την παιδική του ζωή. Στη συνέχεια, συγκινήθηκα με την ευαίσθητη ψυχή της Λένας, που κάναμε και παρέα εκείνα τα χρόνια. Η γραφή της, είναι το ίδιο ευαίσθητη και το χιούμορ της υπέροχο. Σπάνια διαβάζω δεύτερη φορά ένα κείμενο. Τα γράμματά της, τα διάβασα ξανά και ξανά.

     Όταν διάβασα για τα καμώματα της Γιόλας, της δασκάλας μας στην Γ΄ Δημοτικού, μπήκα στον πειρασμό να γράψω κι εγώ, κάτι πολύ λίγο για την κοινή παιδική μας ζωή.

Γράμμα από τη Βέροια. Το γράψιμο αντίδοτο στη μοναξιά της αναμονής.

Της Ελένης Δημητριάδου

     Στη Βέροια έζησα τα 10 πιο ευτυχισμένα χρόνια της ζωής μου. Ήρθα τεσσάρων και έφυγα δεκατεσσάρων ετών, και τις δύο φορές λόγω μετάθεσης του πατέρα μου που υπηρετούσε ως γεωπόνος στη Διεύθυνση Γεωργίας. Η Μητροπόλεως ήταν η γειτονιά μου: λίγο πιο πάνω το σπίτι μας, στο «μέγαρο Χατζηκοκόλη» όπως το λέγαμε τότε, απέναντι το Δημοτικό μου, παρακάτω μετά τη γωνία, το Γυμνάσιο Θηλέων όπου φοίτησα στις δύο πρώτες τάξεις, και φυσικά εδώ, ο κινηματογράφος «Σταρ», όπου απολάμβανα φανατικά ταινίες, μόνο «κατάλληλες». Θεωρώ τη Βέροια μια πατρίδα μου, και δεν έπαψα ποτέ να τη νοσταλγώ όλα αυτά τα χρόνια, παρότι είχαν χαθεί οι δεσμοί μου με αυτή.

     Άρχισα να καταγράφω τις παιδικές μου αναμνήσεις στη διάρκεια πολύωρων αναμονών στα αεροδρόμια, όταν ταξίδευα για εκπαιδευτικούς και επαγγελματικούς λόγους, σε μια ενστικτώδη και απελπισμένη προσπάθεια να ξαναβρώ τις χαμένες μου ρίζες με την πόλη και τους ανθρώπους, που τόσο απότομα είχαν χαθεί. Οι σημειώσεις αυτές θα έμεναν ξεχασμένες σε ένα συρτάρι, αν σχετικά πρόσφατα δεν μεσολαβούσαν δύο γεγονότα, που επηρέασαν τη ζωή μου και την έκαναν πιο όμορφη.