Ταξίδι στο Μαρόκο, μέρος δεύτερο

 Γράμμα της Ελένης Λιάκου-Μπίκου από την Ξάνθη

Καζαμπλάνκα (φωτογραφία από το διαδίκτυο)

    Γενικώς το Μαρόκο το έχουν όλοι οι τουριστικοί οδηγοί, σαν ένα μέρος, που πρέπει αν είσαι ταξιδευτής, να επισκεφτείς.

    Περιληπτικά θα αναφέρω αυτά που μου έκαναν ιδιαίτερη εντύπωση.

    Άφιξη στο αεροδρόμιο της Καζαμπλάνκα. Και μόνο το όνομα συγκινεί, γιατί νομίζεις ότι από κάπου θα φανεί ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ, με την Ίνγκριντ Μπέργκμαν, να ζουν τον έρωτα τους, άσχετα αν η ταινία, μόνο στην Καζαμπλάνκα δεν γυρίστηκε.

    Δεν ξέρω αν άλλαξαν από τότε τα πράγματα, αλλά φωτογραφίες παντού του μονάρχη και πάνοπλοι αστυνομικοί, σε υποδέχονταν και όσο και αν ένιωθες ασφάλεια, ένα σύγκρυο σε διαπερνούσε. Για τον επισκέπτη στην Καζαμπλάνκα, θα συνιστούσα την επίσκεψη στο όντως μεγαλοπρεπές τέμενος του Χασάν Β', ο μιναρές του οποίου είναι ο ψηλότερος στον κόσμο και στα εντός του τεμένους στο βάθος, όπου επί εικοσιτετραώρου βάσεως ψέλνουν ιμάμηδες και να θαυμάσουν την πανέμορφη διακόσμηση του, με τα κεραμικά πλακάκια σε πανέμορφα χρώματα και σχέδια.

Στο τέμενος της Καζαμπλάνκα

    Μην παραλείψετε να πιείτε ένα τσαγακι στην παραλία, όπου τα κύματα του Ατλαντικού, σκάνε με θόρυβο και οι κύριες να επισκεφτούν κατάστημα, κάτω από την ανισόπεδη διάβαση, δίπλα στο ξενοδοχείο Ηyatt, για αγορά καφτανιων, χρυσοασημοκεντημενων πάνω σε εξαιρετικό βελούδο. Μην περιμένετε να τα βρείτε αλλού. Συμβουλή, όταν βρίσκετε κάτι και σας αρέσει, το αγοράζετε εκείνη την στιγμή.

    Ραμπάτ η πρωτεύουσα! Χάριν της Γαλλικής αποιοκρατιας, διαθέτει λεωφορους φαρδείς με μεγάλα πεζοδρόμια, που στην κεντρική λεωφόρο υπάρχουν αναψυκτήρια και καφέ.

Στο τέμενος της Καζαμπλάνκα

    Το ωραίο της υπόθεσης είναι, ότι στην δεξιά πλευρά του πεζοδρομίου κάθονται οι άνδρες και στην αριστερή οι γυναίκες.

    Αμφότεροι πίνουν τσάι μέντας και μασουλανε σπόρια, άσπρα από κολοκύθι. Πολυ σπορι! Η έξοδος των γυναικών είναι μέχρι της εννιά η ώρα, μετά εξαφανίζονται. Ελπίζω να άλλαξαν τα πράγματα προς το καλύτερο.

    Η Ραμπάτ σύγχρονη πόλη, με μεγάλα κτίρια στο κέντρο αλλά και μονοκατοικίες με ψηλους τοίχους, που το ύψος του λεωφορείου που μας μετέφερε, μας επέτρεπε να δούμε την χλιδή στην αρχιτεκτονική τους. με τους εξαίσιους κήπους και συντριβάνια εντός, καθως και τα μεγάλα στρογγυλά πιάτα δορυφορικής εμβέλειας, για τους πλούσιους ενοίκους των σπιτιών.

Φεζ (φωτογραφία από το διαδίκτυο)

    Και ερχόμαστε στην Φεζ!

    Όλοι οι τουριστικοί χάρτες γράφουν για την Μεντίνα της Φεζ, την μεσαιωνική πόλη εντός των τειχών, για την αυθεντικότητα, το χρώμα της και ότι αν δεν δείτε τα σουκς, τα καταστήματα της δηλαδή, δεν έχετε δεί τίποτα από το Μαρόκο.

    Εμένα δεν μου άρεσε. Ηταν ένας λόγος που όταν επέστρεψα είπα, ότι και ένα εκατομμύριο δραχμές να μου έδιναν δεν ξαναπήγαινα.Το πρώτο που πρέπει να μάθεις είναι η λέξη μπαλακ.Την μεταχειρίζονται οι ντόπιοι αχθοφόροι ή μεταφορείς στους ώμους ή στα γαϊδουράκια και εσύ πρέπει να παραμερίσεις κολλώντας στους τοίχους για να περάσουν.

Τα βυρσοδεψεία της Φεζ

    Στενά σκοτεινά σοκάκια, λασπώδη, να τρέχουν αγνώστου προέλευσης νερά, μικροσκοπικα μαγαζια με πληθώρα υφασμάτων, μπαχαρικών, ειδών λαϊκής τέχνης, αλλά και κρεοπωλεία, που στα κρεμασμένα κρέατα τους, οι μύγες έκαναν πάρτυ. Τωρα αν κάπου έβγαινες και σε καμμιά πλατεία με χρώματα αραβικής τέχνης, όπου απολάμβανες την μέντα σου, κάτω από ένα σκιερό φελοδεντρο, αυτό δεν μετριαζε την βρωμιά μέσα στα σουκς καθώς και την φοβερή δυσοσμία των βυρσοδεψείων. Τα χρωματιστά δερμάτινα του Μαρόκου, φημίζονται και γίνονται ανάρπαστα από τους εκδρομείς. Οι βαφές των δερμάτων όμως είναι τόσο καρκινογόνες, που ο μέσος όρος ζωής των εργαζομένων εκεί, δεν ξεπερνά τα 40-45 έτη. Προκειμένου όμως να συντηρήσουν τις οικογένειες τους, η δική τους μοίρα μπαίνει σε δεύτερη θέση, μια και τα ημερομίσθια είναι πολύ καλύτερα έναντι άλλων εργασιών. Φυσικα τα ημερομίσθια τους, σε καμμιά περίπτωση δεν συγκρίνονται με τα δικά μας. Φτώχεια υπάρχει και οι ανισότητες είναι ιδιαίτερα ορατές.

Στη Φεζ, έξω από τα τείχη

    Έχουν πολλά περιστέρια, όχι τόσο για ομορφιά, όσο για φάγωμα και η σπεσιαλιτέ τους είναι μπουρεκάκια με κιμά περιστεριού, πασπαλισμένα με άχνη ζάχαρη. Δεν μου άρεσαν, άλλοι τα καταβρόχθισαν, αλλά περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.

    Στα τείχη που περιβάλλουν διάφορες πόλεις, ο ταξιδιώτης θα παρατηρήσει τετράγωνα μικρά κενά, σαν βγαλμένα τούβλα. Επίτηδες υπάρχουν οι τρύπες, τις αφήνουν για τα πουλιά και για να τα πιάνουν και για να μαζεύουν τα αυγά τους.

    Αφήνω τελευταία την πόλη του Μαρακές, στο τρίτο μέρος και τελευταίο.