Δεν δεχόμαστε διαφημίσεις

 Γράμμα του Παντελή Γουλάρα από το Δουβλίνο

    Το έβλεπα καθημερινά στην Ελλάδα, στις εξώπορτες των πολυκατοικιών. “Δεν δεχόμαστε διαφημίσεις”. Παντού! Σε κεντρικές πολυκατοικίες, σε συνοικιακές πολυκατοικίες, ακόμα και σε μονοκατοικίες. “Δεν δεχόμαστε διαφημίσεις!”. Σε κάποιες μάλιστα πολυκατοικίες, έχουν αφήσει ένα χαρτόκουτο έξω από την εξώπορτα, με την υπόδειξη να ρίχνονται εκεί τα διαφημιστικά φυλλάδια. Γιατί αυτό εννοούν με το “δεν δεχόμαστε διαφημίσεις”. Όλα εκείνα τα διαφημιστικά φυλλάδια, μικρά ή μεγαλύτερα, από σούπερ μάρκετ, με έξαρση τις μέρες των προσφορών, από εμπορικά καταστήματα, που γίνονται πιο πολλά όταν είναι περίοδος εκπτώσεων, αλλά και από φροντιστήρια, ιδιαίτερα τις περιόδους που βγαίνουν τα αποτελέσματα των πανελλαδικών εισαγωγικών εξετάσεων στα πανεπιστήμια. Ένα πολύχρωμο σύνολο διαφημίσεων.

    Κάποιοι το γράφουν και πιο αναλυτικά. “Δεν δεχόμαστε διαφημιστικά έντυπα”. Και το έβλεπα σε όλες τις πόλεις που κατά καιρούς βρισκόμουν, για λίγο ή για περισσότερο χρόνο. Στη Βέροια, στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα, στη Λάρισα και αλλού και αλλού. “Δεν δεχόμαστε διαφημίσεις”. Θαρρείς και πρόκειται για κάτι βρωμερό και απαίσιο, που η ύπαρξή του λερώνει την αισθητική μας. Αυτήν την αισθητική που προσβάλλεται διαρκώς και καθημερινά, από τις απρόσωπες πόλεις μας, δημιουργήματα της αντιπαροχής και από το κιτσαριό που χωρίς σταματημό εκτοξεύεται από τα ΜΜΕ, κυρίως από τις τηλεοράσεις.

    Το βλέπω και τώρα που ζω στην Ιρλανδία. Σε κάθε σχεδόν βήμα, συναντώ μια ταμπελίτσα κολλημένη στις εξώπορτες των σπιτιών. No Junk Mail. Κάποιοι είναι πιο ευγενικοί. Βάζουν κι ένα Please στο τέλος. Κάποιοι το εξηγούν ακόμα καλύτερα. Letters only – μόνο γράμματα. Κι εδώ δεν πρόκειται για πολυκατοικίες, αλλά για μονοκατοικίες. Τα περισσότερα σπίτια εδώ είναι μονοκατοικίες, είτε κολλητά χτισμένες δίπλα – δίπλα σε ένα οικιστικό συγκρότημα, είτε και απομονωμένες και με κήπο. Ακόμα κι αυτά τα τελευταία, στην καγκελόπορτα της αυλής τους το γράφουν. No Junk Mail!

    Αναρωτήθηκε κανείς από μας, τι μπορεί να σημαίνουν αυτές οι διαφημίσεις που τις αρνούμαστε, για την οικονομία, ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης και ανεργίας, όπως αυτή που βιώνει η χώρα μας τα τελευταία 14 χρόνια, αλλά και η Ιρλανδία για κάποιο διάστημα μαζί με μας;

    Όλοι μας έχουμε δει τα νέα παιδιά, που μοιράζουν τα διαφημιστικά φυλλάδια στο δρόμο. Περνάμε από μπροστά τους, πολλές φορές αγνοούμε ή αρνούμαστε με αδιαφορία να πάρουμε αυτό που μας προσφέρουν. Άλλοτε πάλι το παίρνουμε, του ρίχνουμε μια βιαστική ματιά και το πετάμε στον επόμενο κάδο σκουπιδιών, αν όχι κάτω στο δρόμο λίγα μέτρα πιο πέρα. Άλλοτε πάλι βλέπουμε τα ίδια παιδιά να περιδιαβαίνουν τους δρόμους και πόρτα – πόρτα να αφήνουν τα φυλλάδια στα σπίτια, με το φόβο μην τους δει κανένας διαχειριστής ή κάτοικος και με σκαιό ή και πιο σπάνια ευγενικό τρόπο τους διώξει, δείχνοντάς τους αυτήν την μόνιμη ταμπελίτσα έξω από την πόρτα. “Δεν δεχόμαστε διαφημίσεις”.

    Περνάει από κανενός το μυαλό εκείνη την ώρα, ότι αυτοί οι νέοι άνθρωποι, που θα μπορούσαν να είναι παιδιά μας, βρήκαν αυτόν τον τρόπο, στης ανεργίας τον καιρό για να βγάλουν το ψωμί τους; Ότι γι' αυτούς είναι μια κανονική εργασία και μάλιστα κουραστική με αρκετό ποδαρόδρομο, που μπορεί να τους αποφέρει ένα κάποιο, έστω και μικρό μεροκάματο; Ότι αυτά τα παιδιά, μπορεί να είναι σπουδαστές που το έχουν ανάγκη αυτό το μεροκάματο ή έχουν τελειώσει τις σπουδές τους και πιθανά η μόνη εργασία που μπορεί να βρήκαν εκείνη τη χρονική στιγμή ήταν αυτή, του μοιράσματος των διαφημιστικών φυλλαδίων;

    Και δεν είναι μόνο αυτοί. Είναι και οι διαφημιζόμενοι. Που δεν πρόκειται μόνο για τους εμπορικούς και οικονομικούς “μεγαλοκαρχαρίες” αλλά και για απλούς επαγγελματίες της κάθε περιοχής. Που προσδοκούν ότι ίσως η διαφήμιση θα αυξήσει λίγο την κατανάλωση και κατά συνέπεια τον τζίρο τους. Κι αυτοί, είτε οι μεν είτε οι δε, απασχολούν άλλους εργαζόμενους, σ' αυτούς τους δύσκολους καιρούς. Και κοντά σ' αυτούς και οι διαφημιστές. Και μαζί με όλους τους παραπάνω και τα τυπογραφεία και οι τυπογράφοι που ειδικά στις επαρχιακές πόλεις, μόνο κάθε που έχει εκλογές δουλεύουν εντατικά.

    Μήπως λοιπόν πρέπει να αλλάξουμε τη στάση μας απέναντι στα διαφημιστικά φυλλάδια; Μήπως τελικά να μετριάσουμε την αυστηρότητα αυτού του “δεν δεχόμαστε διαφημίσεις”; Εγώ πάντως το έχω πάρει απόφαση. Το γραμματοκιβώτιό μου δέχεται τα πάντα. Και διαφημιστικά φυλλάδια και junk mail. Και γράμματα βεβαίως, μιας και το ιστολόγιο σ' αυτά στηρίζεται, κυριολεκτικά και μεταφορικά.