Ποιος είσαι, ο Τζιμ Αρμάου;

Γράμμα του Γιώργου Παληγεώργου από το Αγρίνιο

Ο Τζίμης Αρμάος

     Γληγορότερα πέραγαν τα διαλείμματα, μα πέραγαν λίγο-πολύ ζορισμένα κι οι ώρες που μας έβαναν μέσα οι δάσκαλοι να μαθητέψουμε, πέραγαν κι οι μέρες· οι μέρες που μας πάαιναν περίπατο στον Αη Γιώργη, στη Λούτσα ή στα Ψαρά πέραγαν ευκολότερα. Πέραγαν κι οι βδομάδες, οι μήνες και τα χρόνια, με τις γιορτινές πάψες και τα ξεκαλοκαιριά.

     Πέραγαν οι απορίες κι οι άγνωστες λέξεις, πέραγαν οι εικόνες που ρουφάγαμε μέσα απ’ τ’ αναγνωστικά, μέσα απ’ των δασκάλων τις διήγησες, φορές μέσα απ’ τις φαντασίες που φκιάναμε, όσο μας έκοβε. Πέραγαν τα χρόνια, άλλοι έμεναν στην ίδια τάξη, άλλοι προβιβάζονταν, ας είναι. Τα χρόνια πέραγαν γιομάτα μέρες κι οι μέρες γιομάτες μάτια μαγεμένα, πάσα μέρα μια καρδιά.

Φουρφούριαααα!

Γράμμα του Παντελή Γουλάρα από το Δουβλίνο

     Στρογγυλοπρόσωπος. Μ' ένα κεφάλι μέτριο προς το μικρό. Τα μαλλιά του κουρεμένα κοντά. Όσες φορές οι λίγες τρίχες του αφήνονταν να μεγαλώσουν, αντίκριζαν κάθετα τον ουρανό, σαν τα αγκάθια του αχινού.

     Μάτια μικρά, απροσδιορίστου χρώματος, μάλλον ανοιχτά γκρίζα, κοίταζαν δεξιά-αριστερά μ' ένα περίεργο παιχνίδισμα, χωρίς στην πραγματικότητα να βλέπουν κάπου συγκεκριμένα. Τυφλός δεν ήταν, φαίνονταν όμως ότι η όρασή του ήταν μειωμένη. Μέτωπο μικρό, που μεγάλωνε από την απουσία μαλλιών μπροστά. Μύτη επίσης μικρή, λίγο ανασηκωμένη στην άκρη. Στο στόμα, εμφανίζονταν πάντα ένα μισό χαμόγελο. Στα μάγουλα και στο σαγόνι, κατοικούσαν κάτι αραιά γένια, αξύριστα “τεσσάρων ημερών” το ίδιο ίσια όπως τα μαλλιά της κεφαλής. Δεξια κι αριστερά ξεχώριζαν πεταχτά αυτιά.

Ένα παραμύθι για το μέλλον. (Ο Ανεμόμυλος* στο σκοτάδι και στο φως)

Γράμμα του Γιώργου Παληγεώργου από το Αγρίνιο

Ο Ανεμόμυλος στην τελευταία φάση της αναστήλωσής του

     Ξεκίναε σιγά-σιγά η νύχτα απ' τον κάμπο, απ' τα βάθια κι απ' τα ρέματα κι ασκώνονταν κι έρχονταν ως απάνω γλήγορα κι έπαιρνε μέσα της τον τόπο και τα φρύγανα και τα κλαριά και τα σπίτια του χωριού και τα πεύκα του δασύλλιου κι όλη τη ράχη ως τον Ανεμόμυλο.

     Ο Ανεμόμυλος ήτανε στη μέση και γύρω τα χωριά στο φως του ήλιου και μετά το βασίλεμα ο Ανεμόμυλος στη μέση και γύρω η νύχτα μ' όλα της τα σκοτάδια τα πηχτά φορές, κι όλες τις ξαστεριές στις καλοσύνες της. Ο Ανεμόμυλος κι αντίκρα ο Άϊ Λιάς

Ολότελα ν' αλλάξουν

Γράμμα του Βασίλη Χαραλάμπους από τη Λευκωσία

Τρία ποιήματα

Ολότελα ν΄αλλάξουν

_________

Σαν παλατιανοί
είναι και τούτοι
π΄ αυθωρεί πανέτοιμοι είναι
τη γνώμη τους ολότελα ν΄ αλλάξουν
μονάχα για ν΄ αρέσουν σ΄ αλλουνούς.

Το τρένο, όταν γραφόταν τραίνο

Γράμμα του Γιώργου Παληγεώργου από το Αγρίνιο

Σιδηροδρομικός σταθμός Αγρινίου τη δεκαετία του '60

     Κάποτε, λένε, οι άνθρωποι σπάνια ταξίδευαν· κάποιοι δεν ταξίδεψαν ποτέ.

     Φορές το ταξίδι έπαιρνε το όνομα της ξενιτειάς, κι άλλες του πόνου ή του μισεμού· χώριζε γονιούς από παιδιά, χώριζε αδέρφια, χώριζε αγάπες, χώριζε τη ζωή· κι ήταν φορές που το ταξίδι γινότανε παραμύθι για όσους ονειρεύονταν, που ήταν μαγεία για τους τυχερούς που ταξίδευαν για καλό. Τότε που έξω απ’ τα παραθύρια του τρένου έφευγε ο τόπος και τα κλαριά.

     Κάποτε…

     Φόντε που οι άνθρωποι σπάνια ταξίδευαν, στην Αιτωλοακαρνανία ύπαρχε τρένο· στην Αιτωλία να πούμε σωστότερα.

Οι γειτονιές της πόλης μου

Γράμμα του Παντελή Γουλάρα από το Δουβλίνο

Ρολόι. Φωτογραφία αρχείου Π. Γουλάρα

     Το παρακάτω κείμενο δημοσιεύτηκε Αντί Προλόγου στο βιβλίο του Αναστάσιου Μπαλτζίδη "Ιστορίες της νιότης" που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Bookstars.

     Η Βέροια, στις δεκαετίες του '50, του '60 και ακόμα και του '70, είχε συγκεκριμένη κοινωνική διαμόρφωση που ακολουθούσε την αστική της διαμόρφωση. Υπήρχε η Βέροια του κέντρου. Εκείνο το κομμάτι που περικλείονταν στη γραμμή Ρολόι, Μητροπόλεως, Εληά, η αρχή της Ανοίξεως, η Βενιζέλου, η Κεντρικής. Κάτοικοί της κυρίως ντόπιοι Βεροιώτες, μαγαζάτορες ή επιστήμονες (γιατροί, μηχανικοί, δικηγόροι) και δημόσιοι υπάλληλοι. Είναι εκεί όπου εμφανίστηκαν και οι πρώτες πολυκατοικίες της πόλης.

Οι μαχαλάδες της Βέροιας. Μια ιστορία της νιότης

Γράμμα του Αναστάσιου Μπαλτζίδη από το Μάμμαρη της Κύπρου

     Τις ανοιξιάτικες μέρες, σκαρφαλωμένος στα υψώματα της Βίλας του Βικέλα και του Προφήτη Ηλία, απολάμβανα τη θέα των μαχαλάδων, που ξεχύνονταν, όπως τα νερά ενός χείμαρρου, μπροστά στα πόδια μου. Άλλοτε πάλι, αναρριχόμουνα στο ύψωμα του Β΄ Σώματος Στρατού, πάνω από την οδό Μαυρομιχάλη, και αγνάντευα προσεχτικά, τον ορίζοντα, αναμένοντας την άφιξη του ελικοπτέρου του στρατηγείου. Με την άφιξη του, κατηφόριζα τρέχοντας τη Λεωφόρο Στρατού και φθάνοντας στη βάση του υψώματος, εξερευνούσα τις δαιδαλώδεις σπηλιές. Ο λαβύρινθος των διαδρόμων των σπηλαίων, ξεπρόβαλε μπροστά μου, ενώ το σκοτάδι αγκάλιαζε τα πάντα, λίγα μόνο μέτρα μετά την είσοδο σ’ αυτές. Ιστορίες και μύθοι για θησαυρούς και όπλα, καθώς και ένα υπόγειο μυστικό μονοπάτι, που έφτανε κάποτε μέχρι το ξακουστό ανάκτορο της Βεργίνας, ζωντάνευαν στο παιδικό μου μυαλό.