Γράμμα από το Δουβλίνο. Αναμνήσεις από τη Βέροια. Οι βρύσες της πόλης μου.

Του Παντελή Γουλάρα

     Όταν ήμασταν πιτσιρικάδες, όλη μας η δραστηριότητα έξω από το σπίτι, στα παιχνίδια μας αλλά και στις ώρες της ξεκούρασης, ήταν γύρω από μια δημόσια βρύση. Οι δημόσιες βρύσες είναι ένα από τα χαρακτηριστικά της Βέροιας. Έρχονται από πολύ παλιά, όταν τρεχούμενο νερό δεν υπήρχε μέσα στα σπίτια. Οι κάτοικοι κάθε γειτονιάς τροφοδοτούνταν με νερό απ' αυτές τις δημόσιες βρύσες. Το νερό έρχονταν από τις δυο βασικές πηγές του Βερμίου που τροφοδοτούσαν την πόλη, το Ακ-σου ή Άξιο όπως το έλεγαν μερικοί ή Ασπρονέρι και το Καρά-σου ή Μαυρονέρι. Έρεε ελεύθερα και γέμιζε τις στέρνες μπροστά στις βρύσες. Γύρω απ' αυτές τις στέρνες συνήθως στήναμε τις παρέες μας.

     Στα παιδικά μου χρόνια, θυμάμαι ακόμα κάποια, ελάχιστα, από τα σπίτια της γειτονιάς που δεν είχαν δικό τους τρεχούμενο νερό και χρησιμοποιούσαν το νερό της δημόσιας βρύσης. Έτσι κι αλλιώς η χρέωση γινόταν από το Δήμο με ένα σταθερό ποσό για κάθε νοικοκυριό. Όταν ο Δήμος υποχρέωσε όλους να βάλουν μετρητές τότε εγκαταστάθηκαν και παροχές στα ελάχιστα σπίτια που είχαν απομείνει. Αργότερα άρχισαν να μπαίνουν και κάνουλες σε κάποιες από τις βρύσες κι έτσι σταμάτησε η ελεύθερη ροή του νερού.

(Η βρύση της Γοργής)

(Η βρύση της Γοργής)

     Η δικιά μας βρύση, ήταν η βρύση της Γοργής. Είχε μετακινηθεί αρκετές φορές, σε διάφορες πλευρές της μικρής πλατειούλας, στο προαύλειο της εκκλησίας. Σήμερα βρίσκεται στην αρχική της θέση. Άλλες σημαντικές βρύσες για μας ήταν βρύση στα ποτάμια των Λαδομύλων, όταν κουρασμένοι από τα παιχνίδια μας, καθόμασταν να ξαποστάσουμε και να πιούμε λίγο νερό ή να πλύνουμε τα χέρια μας και η βρύση της Φανερωμένης όταν παίζοντας φτάναμε στην επάνω πλευρά της Πατριάρχου Ιωακείμ. Όταν μεγαλώσαμε κι αρχίζαμε τις βόλτες, πάνω – κάτω στην Μητροπόλεως και στην Ελιάς, η βρύση της Ελιάς ήταν εκείνη που μας ξεδιψούσε.

(Η βρύση των Λαδομύλων με ελεύθερη ροή)

(Άλλη μια άποψη της βρύσης των Λαδομύλων)

      Σήμερα οι περισσότερες από τις δημόσιες βρύσες της Βέροιας, εξακολουθούν να υπάρχουν. Οι περισσότερες είναι με κάνουλες αλλά υπάρχουν και κάποιες που ρέουν ελεύθερα. Πολλές φορές συνδυάζονται με παιδικές χαρές που βρίσκονται δίπλα έτσι ώστε, ίσως, να αποτελέσουν μελλοντικά, αντικείμενο αναμνήσεων των σημερινών μικρών παιδιών. Πάντως ακόμα και τώρα είναι τόποι συνάντησης των κατοίκων της κάθε περιοχής ιδιαίτερα όταν δίπλα τους ή κοντά τους υπάρχουν παγκάκια όπου κάποιος μπορεί να καθήσει, να ξεκουραστεί και να ξεδιψάσει.

     Πέρυσι, πριν φύγω για το Δουβλίνο, γύρισα όλη σχεδόν την πόλη. Συνάντησα πολλές από τις δημόσιες βρύσες και τις αποτύπωσα στο φωτογραφικό φακό. Αυτές παρουσιάζονται σήμερα.

(Η βρύση της Φανερωμένης. Δεξιά κι αριστερά της χτιστό παγκάκι. Πίσω διακρίνεται η παιδική χαρά)

(Η βρύση της Ελιάς)

(Βρύση στο Ρολόι)

(Η βρύση στην είσοδο του Γιολάγκελντι)

(Η βρύση στο τζαμί του Γιολάγκελντι)

(Η βρύση του Δημαρχείου)

(Βρύση στη Δημοτική Αγορά)

(Βρύση στη συμβολή των οδών Κεντρικής και Σολωμού)

(Πίσω από την εκκλησία της Κυριώτισσας, στα Καμένα, υπήρχε μια παιδική χαρά που εγκαταλήφθηκε. Μαζί της εγκαταλήφθηκε και η βρύση)

(Βρύση που βρίσκεται μετά τη γέφυρα Καραχμέτ από την πλευρά του Προμηθέα)

(Οι βρύσες τις Μπαρμπούτας, μεταφερμένες από την απέναντι πλευρά του ποταμού. Αυτές που, κατά την παράδοση, όποιος ξένος έπινε νερό από κει, θα παντρεύονταν στη Βέροια)

(Η βρύση στο Μπάσκετ της Ελιάς)

(Η βρύση στον ιστορικό πλάτανο της Κεντρικής)

(Βρύση στην Πλατεία Πλατάνων)

(Στην οδό Φιλίππου, στα παλιά τενεκετζίδικα)

     Αυτές είναι λίγες μόνο από τις πάμπολλες βρύσες της πόλης μου, που εξακολουθούν να ξεδιψούν τους περαστικούς.